Men gan cao thường là dấu hiệu cảnh báo về tình trạng gan bị viêm hoặc bị tổn thương. Tình trạng này nếu để kéo dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy thực tế, men gan cao là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến men gan cao và cách phòng ngừa ra sao? Bài viết dưới đây của Trevang sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên.
Xem nhanh nội dung
Men gan cao là gì
Men gan cao là sự gia tăng bất thường về nồng độ của 4 loại men gan có trong máu, trong đó bao gồm: men ALT, AST, ALP và GGT. Khi nồng độ men gan tăng cao hơn so với mức bình thường, đây là dấu hiệu cảnh báo rõ rệt nhất cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương. Bởi lẽ, các tế bào gan khi viêm thường sẽ rò rỉ một lượng men gan nhất định vào máu, từ đó làm tăng nồng độ men gan có trong các xét nghiệm máu.
Trong cơ thể, men gan chính là các protein do gan sản xuất để làm tăng tốc độ phản ứng sinh hóa của quá trình trao đổi chất trong cơ thể, trong đó bao gồm: quá trình sản xuất mật, hấp thụ dưỡng chất, phân hủy thức ăn, chống viêm và chống nhiễm trùng. Vì thế, trong máu của bạn lúc nào cũng sẽ tồn tại một lượng men gan nhất định và thường sẽ dao động trong khoảng sau:
- Men ALT: 4 – 36 UI/L;
- Men AST: 8- 33 UI/L;
- Men ALP: 44 – 147 UI/L;
- Men GGT: 140 – 280 UI/L.
Tuy nhiên, bất cứ khi nào chỉ số men gan vượt qua các giá trị trên, đó chính là dấu hiệu cho thấy sức khỏe lá gan đang bị đe dọa, cần được chẩn đoán và điều trị sớm.
Xem thêm: Giải đáp chi tiết: Gan nhiễm mỡ có chữa được không?
Dấu hiệu men gan cao
Người bệnh thường không có các triệu chứng rõ rệt nếu men gan cao gấp 2 – 4 lần giới hạn bình thường. Các triệu chứng này sẽ xuất hiện rõ ràng hơn nếu chỉ số này tăng hơn 5 lần. Cụ thể các dấu hiệu cảnh báo này bao gồm:
- Vàng da, vàng mắt do gan không chuyển hóa và lọc thải được các sắc tố mật bilirubin. Tế bào gan được giải phóng vào máu sẽ gây vàng da, vàng niêm mạc mắt. Đồng thời, móng tay của người bệnh cũng sẽ chuyển vàng, kết hợp có màng nhầy ở trong khoang miệng.
- Nước tiểu đậm màu hơn so với bình thường, phân nhạt màu hoặc có màu trắng. Triệu chứng này xuất phát từ việc gan tổn thương khiến dịch tiêu hóa đi vào máu. Đây là dấu hiệu cảnh báo các chức năng gan đã tổn thương nặng nề và cần khẩn trương thăm khám.
- Ngứa da với mức độ từ nhẹ đến nghiêm trọng sẽ tùy thuộc vào chỉ số men gan. Gan bị tổn thương khiến chức năng đào thải độc tố bị ảnh hưởng, lúc này lượng độc tố tích tụ trong da sẽ gây cảm giác ngứa.
- Phù nề bất thường, đặc biệt tại phần mắt cá chân, bàn chân. Đây là biểu hiện của các chất tích tụ trong cơ thể thanh lọc kém hiệu quả.
- Một số triệu chứng khác như đau bụng, buồn nôn, chán ăn, thay đổi tâm lý, mệt mỏi, suy giảm nhu cầu tình dục,…
Khi phát hiện các triệu chứng trên, người bệnh nên nhanh chóng thăm khám tại cơ sở y tế uy tín. Điều này có ý nghĩa quan trọng để giúp tăng hiệu quả điều trị và phục hồi các chức năng gan.
Nguyên nhân dẫn đến men gan cao
Men gan cao bắt nguồn từ những tổn thương trong tế bào gan, chúng gây ra bởi lối sống thiếu lành mạnh, nhiễm virus viêm gan hoặc do các bệnh lý nền. Cụ thể như:
Virus gây viêm gan
Viêm gan siêu vi do các virus viêm gan A, B, C là nguyên nhân hàng đầu của tình trạng men gan cao. Khi gan đã bị nhiễm virus, hệ thống miễn dịch của cơ thể lúc này sẽ phản ứng bằng cách phá hủy các tế bào gan chứa virus. Trong khi các tế bào bệnh bị tiêu huỷ thì các tế bào mới sẽ chưa kịp tái tạo để thay thế, khiến cho men ALT, AST liên tục được gan phóng thích vào máu và dẫn tới hiện tượng tăng men gan.
Lạm dụng rượu bia
Theo nghiên cứu, gan là cơ quan chịu tổn thương lớn nhất mỗi khi tiếp xúc với rượu bia, bởi đây là nơi chuyển hóa ethanol – chất còn chủ đạo có trong rượu bia. Cụ thể, quá trình sàng lọc và đào thải các chất cồn sẽ khiến cho một số tế bào gan chết đi. Nếu như tình trạng này kéo dài, gan sẽ không kịp để sản xuất đủ các tế bào mới thay thế đảm bảo chức năng gan. Từ đó làm tăng nguy cơ suy gan – nguyên nhân phổ biến gây men gan cao.
Tác dụng phụ của thuốc
Việc tự ý sử dụng các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh, thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol, efferalgan, panadol,…) luôn là yếu tố tiềm ẩn nguy cơ khiến men gan cao. Bởi lẽ, các loại thuốc này được chuyển hoá tại gan. Nếu sử dụng quá liều thì chúng sẽ khiến gan bị quá tải, dẫn tới tổn thương gan, giải phóng men gan.
Chế độ ăn uống
Một chế độ ăn uống nhiều dầu mỡ, chất béo và cholesterol có khả năng cao khiến gan nhiễm mỡ. Theo nghiên cứu, 25 – 51% người bị men gan cao có tiền sử gan nhiễm mỡ. Bên cạnh đó, các chất độc từ thực phẩm như: chất bảo quản, kim loại nặng, phẩm màu nhân tạo,… cũng là nguyên nhân hàng đầu khiến tế bào gan bị tổn thương, kích thích quá trình giải phóng men gan vào máu.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ nên ăn gì và kiêng gì để khỏi bệnh nhanh?
Do bệnh lý
Ngoài ra, một số bệnh lý mãn tính cũng sẽ có khả năng làm tổn thương tế bào gan và khiến men gan tăng cao. Cụ thể như:
- Xơ gan: Xơ gan được biết đến là quá trình thay thế mô gan bình thường bằng mô sẹo, gây ảnh hưởng đến quá trình thực hiện các chức năng gan, từ đó gây tăng men gan
- Bệnh gan tự miễn: Một số bệnh gan tự miễn như xơ gan tự miễn (autoimmune cirrhosis), viêm gan tự miễn (autoimmune hepatitis) có thể gây tăng men gan do phản ứng miễn dịch tổn thương và viêm gan
- Ung thư gan: Ung thư gan, bao gồm cả ung thư gan nguyên phát và ung thư gan di căn từ các vị trí khác đều có thể gây tăng men gan do tổn thương tế bào và rối loạn các chức năng gan.
Hậu quả của tăng men gan
Men gan cao là tình trạng rất NGUY HIỂM, nó có khả năng dẫn tới tử vong nếu như không được điều trị kịp thời. Sau đây là một số tác hại của men gan cao điển hình nhất:
- Các bệnh lý nghiêm trọng về gan: Rối loạn chức năng gan, xơ gan, ung thư gan đều là các biến chứng của tình trạng men gan tăng. Các bệnh lý này đều sẽ khiến gan không thể thực hiện được các chức năng tự nhiên, gây mệt mỏi, khó chịu và lâu dần dẫn tới suy nhược, nhiễm trùng,…
- Ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể: Gan là bộ phận quan trọng đối với hệ tiêu hoá và đối với cơ thể. Khi gan không thể hoạt động hiệu quả thì toàn bộ hệ tiêu hoá sẽ bị ảnh hưởng. Theo thời gian, người bệnh có thể mắc thêm một số các bệnh lý nghiêm trọng khác như nhồi máu cơ tim, động kinh, viêm túi mật,…
Cách phòng ngừa men gan cao
Khi tế bào gan bị tổn thương hoặc bị viêm, men gan sẽ giải phóng và xâm nhập vào máu khiến cho nồng độ men gan trong máu tăng lên. Do đó, cách phòng ngừa tình trạng men gan cao hiệu quả nhất đó chính là bảo vệ gan và tránh các tổn thương gan ngay từ ban đầu. Để làm được những điều này, trước tiên bạn cần tránh xa một số các tác nhân gây hại cho gan như:
- Không uống rượu bia, hoặc có thể uống trong chừng mực cho phép.
- Tuyệt đối không dùng chung kim tiêm hoặc dùng chung các vật dụng bị dính máu.
- Ăn uống lành mạnh, khoa học, cần tăng cường ăn những thực phẩm tốt cho gan.
- Tiêm đầy đủ các vaccine viêm gan virus A, viêm gan virus B.
- Nếu bệnh nhân bị đái tháo đường thì nên quản lý tốt lượng đường trong máu.
- Thận trọng khi sử dụng thuốc hoặc các chất bổ sung.
- Theo dõi cân nặng và duy trì cân nặng ở mức hợp lý nhất.
- Tập thể dục thể thao nâng cao sức khỏe toàn diện.
Trên đây là những thông tin về men gan cao, các biểu hiện và cách phòng chống bệnh lý này. Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ các thông tin để bạn kịp thời nhận diện tình trạng men gan của bản thân cũng như có phương pháp điều trị kịp thời.
CÔNG TY TNHH TM GIA DỤNG VIỆT
Cơ Sở Miền Bắc:
SHOWROOM 1: 555 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội
Hotline 24/7: 0989.88.66.86 - 0913.023.989 -
SHOWROOM 2: 540 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội
Hotline 24/7: 056.929.9999
-------------
Cơ Sở Miền Nam:
SHOWROOM 1: Số 137 Nguyễn Phúc Nguyên - Phường 10 - Quận 3 - TP.HCM
(Liên Hệ trước Khi Qua Để Nhận Hỗ Trợ Tốt Nhất)
Hotline 24/7: 056.929.9999
Website: https://trevang.vn
